ایوان مدائن اثر جاودانه معماری و تاریخ منطقه است

مستند «ایوان مدائن (طاق کسرا)» ساخته امیرحسین بهبهانی مسندساز جوان کشورمان در بستر نمایشی کاناپه برای نمایش عرضه شده. این مستند ۳۰ دقیقه‌ای ترکیبی از تصاویر حقیقی و انیمیشن است که در دهه ۸۰ خورشیدی با هزینه شخصی بهبهانی تهیه و تاکنون دوبار از شبکه چهار سیما پخش شده است.

این مستند ترکیب یافته از تصاویر حقیقی و انیمیش به دو جنبه معماری و تاثیری می‌پردازد که این اثر تاریخی بر ادبیات ما گذاشته است.

بهبهانی درباره ساخت این مستند با هزینه شخصی خود در دهه ۸۰ می‌گوید: آن زمان در فکر ساخت مستندی درباره معماری ایرانی و اسلامی بودم که هنگام تحقیقات و جمع‌آوری داده‌ها به طاق‌کسرا رسیدم که نقطه عطفی در تاریخ معماری ایرانی است و تاثیر شگرفی هم در معمار و هم ادبیات ما داشته است. سپس متوجه شدم در آن زمان هیچ فیلم مستندی درباره طاق‌کسرا ساخته نشده است از این رو بیشتر مصصم به ساخت آن شدم. البته ده سال بعد از ساخت این مستند توسط من مستندسازی دیگری به نام پژمان اکبرزاده مستند «طاق‌کسرا:شگفتی» معماری را ساخت.

او ادامه می‌دهد: برای ساخت این مستند ابتدا با شبکه چهار سیما وارد مذاکره شدم اما مدیران و مسئولین این شبکه در پاسخ به درخواست من گفتند: «چون موضوع برون مرزی است نمی‌توانند بودجه‌ای را برای تهیه و ساخت این مستند در اختیار من قرار دهند.» از این رو من تصمیم گرفتم این کار را با هزینه شخصی خودم انجام دهم و تنها برای پخش در اختیار شبکه چهار قرار دهم.

بهبهانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در رابطه با دشواری‌هایی که هنگام ساخت این مستند با آن روبه‌رو شد توضیح می‌دهد: ساخت این مستند در دهه ۸۰ مصادف بود با سقوط صدام، جنگ داخلی عراق و حضور نیروهای آمریکایی در آن کشور از این رو سفر به آنجا کمی دشوار بود. با این وجود پس از تهیه فیلم‌نامه در حال آماده شدن برای سفر به عراق بودم اما درست پیش از ورود به آژانس مسافرتی برای تهیه بلیط سفرم از عراق با من تماس گرفتند و گفتند: منطقه تحت کنترل کامل نیروهای آمریکایی است اگر از سوی آنها دستگیر شوی با دردسر بزرگی روبه‌رو خواهی شد بهتر است به اینجا سفر نکنی.

او ادامه می‌دهد: تصمیم گرفتم تنها فیلم‌بردار را برای تصویربرداری فیلم به آنجا بفرستم. بنابراین تنها فیلم‌بردار در محل حاضر می‌شود اما پس از فیلم‌برداری نیروهای آمریکایی در محل حاضر او را دستگیر کردند. او نیز نوار فیلم خالی را تحویل نیروهای آمریکایی می‌دهد نوار حاوی تصاویر را برای من ارسال می‌کند.

سازنده و تهیه‌کننده فیلم «ایوان مدائن (طاق کسرا)» درباره تلفیق تصاویر حقیقی و انیمیشن در این فیلم می‌گوید: همانطور که می‌دانید ایوان مدائن نه تنها در تاریخ معماری که در ادبیات ما نیز تاثیرگذار بوده است. بسیاری از شاعران و نویسندگان بزرگ در رابطه با ساخت و عاقبت این بنای با شکوه تاریخی اشعار زیبا و روایت‌های داستان‌گونه نقل کرده‌اند. از این رو تصمیم گرفتم بخش‌هایی که در رابطه با معماری این بنا است را تصاویر حقیقی و مستند نشان دهم، و بخش‌هایی در رابطه با تاثیر این بنا در ادبیات که جنبه داستانی و اساطیری دارد را با انیمیشن به تصویر بکشم.

این مستندساز جوان با اشاره به اینکه فیلمش تنها دوبار پس از ساخت از شبکه چهار سیما بخش شد درباره نمایش آن در بستر کاناپه می‌گوید: چندی پیش که بخشی از دیوار طاق‌کسرا ترک برداشته و باعث ریزش بخشی از سقف آن شد یک نفر پیشنهاد داد تا به این بهانه این مستند را در یکی از بسترهای نمایش آنلاین عرضه کنم تا مخاطبان به اهمیت این بنا بیشتر پی‌ببرند. از این رو با مدیران کاناپه وارد مذاکرده شدم و تصمیم گرفتم فیلم را در این بستر عرضه کنم.

بهبهانی در پایان با تشکر و قدردانی از عوامل ساخت این فیلم گفت: بدون شک ساخت این مستند بدون همراهی عوامل آن امکان پذیر نبود. این بنا اثر جاودانه در معماری و تاریخ ما و مردمان منطقه است که متاسفانه سخت مورد بی‌مهری قرار گرفته و امیدوارم مسئولین ایرانی و عراقی توجه شایانی برای حفظ این بنا به خرج دهند.